Κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρονται περισσότερα από 320 χιλιάδες περιστατικά τροφογενών ασθενειών. Και στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότερα.
Οι τροφογενείς ασθένειες, γνωστές και ως «τροφική δηλητηρίαση», προκαλούνται από την κατανάλωση τροφίμων μολυσμένων με παθογόνα. Ιοί, παράσιτα, βακτήρια και οι τοξίνες τους είτε βρίσκονται μέσα στα τρόφιμα, είτε μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό και, όταν πολλαπλασιαστούν προκαλούν τα συμπτώματα δηλητηρίασης άμεσα (αν πρόκειται για τοξίνες των βακτηρίων και των μυκήτων), ή μετά από κάποιο χρονικό διάστημα από την κατανάλωση.
Τα τρόφιμα μπορούν να μολυνθούν σε οποιοδήποτε στάδιο της αλυσίδας παραγωγής τους: στη φάρμα, κατά τη σφαγή των ζώων, κατά την επεξεργασία, στα εστιατόρια ή στο σπίτι. Όλοι όσοι εμπλέκονται σε αυτή την αλυσίδα μπορούν να εξασφαλίσουν ή όχι την ασφαλή διαχείριση και συντήρηση της τροφής.
Τα περισσότερα όμως κρούσματα στην Ευρώπη ξεκινούν από το σπίτι, με συνήθεις αιτίες βακτήρια όπως η σαλμονέλα και διάφορους ιούς. Οι ασθένειες προκαλούνται από φαγητά που παρασκευάστηκαν ή αποθηκεύτηκαν με λάθος τρόπο στο σπίτι. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν τρόποι να μειώσουμε τον κίνδυνο να αρρωστήσουμε. Η επιμονή σε μερικούς κανόνες υγιεινής τροφίμων μπορεί να μας προστατέψει από τον κίνδυνο αυτό.
Οι βασικοί κανόνες είναι 4:
Κανόνας 1ος: διατηρείτε την καθαριότητα
Τα ύποπτα βακτήρια μπορούν να επιβιώσουν σε οποιαδήποτε επιφάνεια στην κουζίνα, είτε πρόκειται για τα κουζινικά σκεύη, τα ξύλα κοπής, ή τα χέρια μας. Tο μυστικό είναι να γνωρίζουμε όλα αυτά τα ενδεχόμενα και να μην τους το επιτρέψουμε.
Πώς γίνεται αυτό; Πλένοντας σχολαστικά τα χέρια πριν και μετά τη χρήση τροφίμων, απολυμαίνοντας τις επιφάνειες και τα σκεύη που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα, αλλάζοντας τις πετσέτες κουζίνας τακτικά και ειδικά μετά από τροφές υψηλού κινδύνου (πχ. κοτόπουλο).
Κανόνας 2ος: μαγειρέψτε επαρκώς το φαγητό
Μαγειρέψτε το φαγητό σας σε θερμοκρασία πυρήνα 75οC. Ελέγξτε τη θερμοκρασία τοποθετώντας ένα θερμόμετρο στο πιο παχύ μέρος του κρέατος.
Φαγητά όπως ψητό κρέας μπορούν να καταναλωθούν μισοψημένα, μια και τα επικίνδυνα βακτήρια βρίσκονται στην εξωτερική επιφάνεια, με εξαίρεση το κοτόπουλο και το χοιρινό. Ενώ φαγητά με κιμά ή ψάρι χρειάζονται ψήσιμο σε θερμοκρασία τουλάχιστον 72°C για 2 λεπτά. Οι ευαίσθητες ομάδες πρέπει να αποφεύγουν να τρώνε ωμό ή μισοβρασμένο κρέας Aφήστε τις σούπες και τα βραστά φαγητά να βράζουν τουλάχιστον 1 λεπτό. Ξαναζεστάνετε τα φαγητά προηγούμενης μέρας μέχρι να ζεσταθούν ομοιόμορφα.
Κανόνας 3ος: διαχωρίστε τα ωμά από τα μαγειρεμένα τρόφιμα
Κρατήστε χωριστά ωμά και μαγειρεμένα τρόφιμα, για να αποφύγετε την εξάπλωση μικροβίων από τα ωμά τρόφιμα σε αυτά που είναι έτοιμα για κατανάλωση.
Χρησιμοποιείτε διαφορετικά σκεύη και επιφάνειες κοπής για το ωμό κρέας και τα μαγειρεμένα τρόφιμα, ώστε να αποτρέψετε την επιμόλυνση. Αποθηκεύστε τα ωμά κρέατα και πουλερικά στα ράφια χαμηλότερα από το μαγειρεμένο ή έτοιμο φαγητό. Καλό είναι επίσης να χρησιμοποιούνται διαφορετικές σακούλες κατά τη μεταφορά τους.
Κανόνας 4ος: φυλάσσετε τα τρόφιμα σε κατάλληλη θερμοκρασία
Τα βακτήρια αναπτύσσονται λιγότερο κάτω από τους 5˚C, γι’ αυτό είναι καλό να ψύχουμε τα ευαίσθητα τρόφιμα. Εξάλλου η ψύξη δεν τα εξουδετερώνει. Απλά επιβραδύνει την ανάπτυξή τους.
Τα περισσεύματα πρέπει να τα καταναλώνουμε μέσα σε 3 μέρες. Με εξαίρεση το ρύζι που μπορεί να περιέχει βακτήρια που επιβιώνουν και το ξαναζέσταμα και που πρέπει να καταναλώνεται μέχρι την επόμενη μέρα.
Το ψυγείο θα πρέπει να είναι ρυθμισμένο όχι πάνω από τους 5˚C. Μην αφήνετε εκτός ψυγείου τα παραπάνω τρόφιμα για περισσότερο από 2 ώρες. Αποψύξτε τα κατεψυγμένα τρόφιμα στην ψύξη κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ο καλύτερος τρόπος για να φυλάτε τα τρόφιμα στο ψυγείο είναι:
Μεσαία και ψηλά ράφια: φαγητά έτοιμα για κατανάλωση: τυρί, γιαούρτια, μαγειρεμένα κρέατα, χτεσινά
Χαμηλά ράφια: ωμό κρέας, κοτόπουλο & ψάρι
Συρτάρια: φρούτα και λαχανικά
Στην πόρτα του ψυγείου: έτοιμα για κατανάλωση τρόφιμα π.χ. γάλα, βούτυρο, συσκευασμένα τρόφιμα πχ μαρμελάδα, κέτσαπ
Nα θυμάστε, η ασφάλεια των τροφίμων είναι πολύ σημαντική!
Ο σωστός τρόπος φύλαξης των τροφίμων επιτρέπει να είναι φρέσκα και ασφαλή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, να είμαστε εμείς υγιείς, να μειώσουμε τα σκουπίδια και τη σπατάλη τροφής και να αποταμιεύσουμε χρήματα.
Πηγή: European Food Information Council
ΟΛΑ ΤΑ POSTS
