Στα αρχαία χρόνια θεωρούσαν ευτυχισμένο ένα σπίτι, αν είχε στην αυλή του μία ελιά, ένα κλήμα, μία συκιά και ένα πηγάδι.
Η ελιά, ιερό δέντρο, συνδεδεμένο με τη λατρεία των θεών, σύμβολο της νίκης και της ειρήνης, παρείχε το πολύτιμο λάδι. Ο μύθος αναφέρει ότι το χρησιμοποιούσαν οι θεές για αλοιφή με θαυματουργές ιδιότητες. Στην εποχή του Περικλή, εκτός από τη χρήση του για τροφή, αλοιφή και φωτισμό, συντελούσε στον πλούτο της πόλης , καθώς με αυτό πλήρωναν το στάρι που έφερναν από το εξωτερικό.
Το κλήμα, ήταν το ιερό φυτό του Διονύσου, που είχε γιο το Στάφυλο. Το καλλιεργούσαν για το σταφύλι και για το κρασί. Στα δείπνα και τα συμπόσια (εκεί που συν-έπιναν), οι αρχαίοι Έλληνες έπιναν το κρασί νερωμένο, σε αναλογία 1 (μέρος κρασιού) προς 3 (μέρη νερού), εξ’ ου και το όνομά του κεκραμένος οίνος, δηλαδή νερωμένος σε αναλογία. Ο Όμηρος το ονομάζει ‘θείον ποτόν’, ενώ θεωρούνταν και θεραπευτικό με λογική χρήση, από τον Ιπποκράτη και το Γαληνό.
Το στάρι ήταν εισαγόμενο (από Μαύρη Θάλασσα), γιατί τα ιθαγενή ήταν άγρια είδη, χωρίς υψηλή απόδοση. Καθαριζόταν σε αλώνια από τα άχυρα, όπως τα σύγχρονα χρόνια. Παράλληλα χρησιμοποιούσαν και άλλα δημητριακά, όπως το κριθάρι για την παρασκευή πίτας, αλλά και ψωμιού με μίγμα σταριού και κριθαριού.
Οι γραπτές μαρτυρίες και οι απεικονίσεις σε αγγεία, μας πληροφορούν ότι από τα τρία καθημερινά γεύματα των αρχαίων Ελλήνων, το πρώτο περιελάμβανε ψωμί βουτηγμένο σε κρασί, συνοδευόμενο από ελιές ή σύκα. Οι τρείς από αυτές τις τροφές, το σιτάρι, το κρασί και το λάδι, ήταν χαρακτηριστικές της λιτής διατροφής τους και αποκαλούνται ‘μεσογειακή τριάδα’. Και οι τρείς αυτές θαυμάσιες τροφές, έχουν μεγάλη θρεπτική αξία αλλά και θεραπευτικές ιδιότητες.
Η μεσογειακή τριάδα ταξίδεψε μέσα στο χρόνο και αν και κάπου χάνονται τα ίχνη της, εμφανίστηκε ξανά πρόσφατα με τη μορφή της μεσογειακής διατροφής, αποτελώντας τη βάση της. Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει κυρίως δημητριακά, ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά και αφορά το μοντέλο της διατροφής των μεσογειακών χωρών, εμπνευσμένο από τις συνήθειες των λαών της περιοχής κατά τη δεκαετία 1940-1950.
Σήμερα, έχει αναγνωριστεί από την UNESCO ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά, μιας και αντιπροσωπεύει την πολλαπλότητα των διαφόρων πολιτιστικών εκφράσεων του τρόπου ζωής των μεσογειακών λαών και αποτελεί υποδειγματικό μοντέλο που προάγει την υγεία και προστατεύει το περιβάλλον.
Έχοντας μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, και συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών αερίων και της κατανάλωσης νερού, ενέργειας και χρήσης γης, θεωρείται ιδανική βιώσιμη διατροφή.
Πόσο διατηρούμε σήμερα αυτή την αρχαία κληρονομιά στο διαιτολόγιό μας;
ΟΛΑ ΤΑ POSTS
