Τι είναι τροφοχιλιόμετρα; Σε απλά ελληνικά είναι η απόσταση την οποία διανύουν τα τρόφιμα από τον τόπο παραγωγής τους μέχρι το σημείο της τελικής κατανάλωσης τους. Συμπεριλαμβάνονται οι μεταφορές των τροφίμων ανάμεσα στα διάφορα στάδια του κύκλου ζωής τους, δηλαδή από το σημείο παραγωγής, στην επεξεργασία και στο τελικό σημείο λιανικής πώλησης.
Κάθε φορά λοιπόν που επιλέγουμε ένα προϊόν, σκεφτόμαστε δύο πράγματα: από πού έρχεται και με τι μεταφορικό μέσο; Η ιδέα για τα ταξιδιωτικά μίλια ενός τροφίμου ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 στην Αγγλία από τον καθηγητή Tim Lang. Κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου για τη βιώσιμη κατανάλωση τροφίμων δηλαδή, ο κύριος Lang συνέδεσε τη μεταφορά των τροφίμων με μία σειρά από οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές παραμέτρους.
Φυσικά από το 1990 μέχρι σήμερα, τα τρόφιμα κάνουν ολοένα και περισσότερα ταξίδια και μάλιστα συχνά πυκνά με αεροπλάνο. Τα μη εγχώρια τρόφιμα, ανάλογα µε την απόσταση που διανύουν αλλά και τα μέσα που τα μεταφέρουν, επιφέρουν αντίστοιχες επιπτώσεις στο περιβάλλον μέσα από την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα. Ενδεικτικά να πούμε ότι τα αβοκάντο του Μεξικού ταξίδεψαν περίπου 11.000 χλμ., τα ακτινίδια Ν. Ζηλανδίας 17.000 περίπου χλμ. και το μοσχαρίσιο κρέας εκ Γαλλίας περίπου 2.000 χλμ. μέχρι να μπουν στο ελληνικό καλάθι μας. Για να διαπιστώσουμε με ακρίβεια πόση απόσταση διανύουν τα τρόφιμα που επιλέγουμε, βρίσκουμε έναν χρήσιμο υπολογιστή τροφοχιλιομέτρων εδώ. Εκτός αυτού βέβαια, τα μεγάλα ταξίδια ευθύνονται συχνά για τη μειωμένη φρεσκάδα των τροφών και τις απώλειες σε βιταμίνες, καθιστώντας τες ενίοτε λιγότερο ασφαλείς για την υγεία των καταναλωτών.
Επιλέγουμε τρόφιμα χωρίς πολλές ταξιδιωτικές αποσκευές, κοινώς επιλέγουμε τοπικά και εποχικά προϊόντα. Η τάση για αγορά εγχώριων προϊόντων, πέρα από την ασφάλεια που παρέχουν συχνά σε θέµατα υγείας του καταναλωτή, αναδεικνύεται τελικά ως ο καλύτερος τρόπος μείωσης του αποτυπώματος μέσα από τα τροφοχιλιόµετρα. Αγοράζοντας τοπικά και εποχικά προϊόντα, δεν μειώνεται μόνο η ποσότητα του καυσίµου που απαιτείται για τη μετακίνησή τους, μειώνονται οι φορές που πρέπει να συσκευαστούν αλλά μειώνεται και η τιμή τους.
Την ίδια στιγμή στηρίζουμε τις ντόπιες παραγωγές και τελικά την εθνική οικονομία, ενώ μπορούμε να γνωρίσουμε ευκολότερα τον τρόπο παραγωγής της τροφής ανάλογα με τον παραγωγό και τον τόπο προέλευσης της τροφής.
Εδώ και αρκετό καιρό έχει ξεκινήσει μια παγκόσμια άτυπη προσπάθεια για περιορισμό των τροφοχιλιομέτρων, καθώς φαίνεται πως σε αρκετές περιπτώσεις όσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση τόσο μεγαλύτερη είναι η περιβαλλοντική επιβάρυνση. Πιο ξακουστή πρωτοβουλία είναι η «δίαιτα των 100 μιλίων», όπου εστιατόρια, ξενοδοχεία αλλά και μεμονωμένα νοικοκυριά προσπαθούν και καταφέρνουν να χρησιμοποιούν προϊόντα που παράγονται σε ακτίνα 100 μιλίων.
Για εμάς που ζούμε στην Ελλάδα, εάν θέλουμε να μειώσουμε τα σχετιζόμενα με τη διατροφή μας τροφοχιλιόμετρα, οι βασικές συμβουλές είναι δυο:
Προτιμάμε λαχανικά και φρούτα εποχής.
Προτιμάμε τα τοπικά προϊόντα.
Προσοχή: Αναφερόμαστε σε λαχανικά και φρούτα εποχής, όχι σε προϊόντα θερμοκηπίου. Κι αυτό γιατί η απάντηση στην ερώτηση «Τι είναι καλύτερο; Να μεταφέρονται τα τρόφιμα από την Αφρική ή να παράγονται στη χώρα μου σε θερμαινόμενα θερμοκήπια;» δεν είναι εύκολο να δοθεί, αν δεν προηγηθεί μια αναλυτική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων.
Επιλέγουμε τρόφιμα εποχής από τον τόπο μας: μία καλή επιλογή για εμάς, την τοπική οικονομία και το περιβάλλον!
Infographic 1: Τυπικά τρόφιμα που εισάγονται στην Ελλάδα και οι αντίστοιχες αποστάσεις
ΟΛΑ ΤΑ POSTS
